Материалдарды молекулярлы және атом деңгейінде зерттейтін және нано өлшемге ие компоненттерден объектілер жасайтын ғалым, нанотехнология бойынша маман. Ол үшін атомдар – бұл жаңа материалдар жинайтын кірпіштер.
Мамандықтың ерекшеліктері
Нанотехнологтар нақты берілген атомдардың құрылысы бар жаңа материалдар әзірлейді. Мұндай материалдарды «жинау» үшін жеке молекулалармен және атомдармен бақыланатын манипуляциялар – бұл нанотехнология. Ұсақ элементтермен жұмыс жоғары ажыратылымды қуатты электронды микроскоптың арқасында жасалуы мүмкін. Мәселен, сканерлеуші атом үшін – күш микроскопы, растрлы электронды микроскоп қажет. Нанотехнологияларға сонымен бірге молекула немесе атом көлеміндегі элементтерге негізделген электронды сызбаларды әзірлеуді және жасауды жатқызады. Молекула көлеміндегі роботтарды (наномашиналар, нанороботтар) әзірлеуді де. Және де осындай объектілерді зерттеу әдістерінде жатқызады. Осылайша, нанотехнология — ғылым (фундаменталды және қолданбалы) мен техниканың түйіскен жерінде орналасқан сала.
Неге соңғы кезде бұл бағыт осынша өзекті болды? Өйткені нанотехнология — бұл бүгінде материяға барынша терең және бағытты араласу. Бұл нақтылықтың сапалы жаңа деңгейі. Наноматериалдар жасау қағидасы (жеке атомдарды манипуляциялау) дәстүрлі әдіспен қол жеткізуге мүмкін емес қасиеттерге қол жеткізуге мүмкіндік береді. Себебі дәстүрлі әдіс (химиялық реакцияларды жүргізу) – бұл миллиардтаған атомдардан тұратын заттың бөлігімен жұмыс.
Мамандықтың болашағы
Нанотехнологтар адамзатты аштық пен аурудан құтқарады деген пайым шындыққа жақын сияқты. Мысалы, ғалымдар дәрінің үлкен мөлшерін тікелей рак жасушаларына жеткізетін нанополимердің көмегімен ісікті емдеудің әдістерін әзірледі. Бұл әдістің жағымсыз әсерлері дәстүрлі химиотерапияға қарағанда азырақ. Ғалымдар ағза жасушаларын қалыпқа келтірудің әдістерін әзірледі (нанопластырь).
Енді нанотехнология — бұл бизнес пен бәскелестік үшін жаңа мүмкіндіктер екені айқын. Бүгін де бұл сала қарыштап дамуда. Еуропалық сарапшылардың пікірі бойынша бұл салада жақын арада 2 000 000 маман жұмыс істейтін болады.
